ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ: Η μεταμόρφωση της Πατησίων και το ανέκδοτο της Πανεπιστήμιου

Δυο εξαιρετικά άρθρα για τους σχεδιασμούς του Υπουργείου Περιβάλλοντος για το κέντρο της Αθήνας διαβάσαμε στην εφημερίδα Καθημερινή και σας τα παραθέτουμε. Το ένα αναφέρει το λίφτινγκ της ιστορικής οδού Πατησίων και το άλλο... προσγειώνει τις ελπίδες μας, προβάλλοντας ότι όντως, αυτό που προέχει για την Αθήνα είναι η παροχή του αισθήματος ασφάλειας που δεν υπάρχει προ πολλού. Ο ίδιος ο δήμαρχος Αθηνών σε πρόσκληση του στη Βουλή των Ελλήνων είπε συνοπτικά ότι όλα αυτά ωραία είναι, αλλά αν δεν προσφέρουμε ασφάλεια στους πολίτες, θα πάνε χαμένα γιατί δεν θα τα απολαύσει κανείς:

1ο) Το τραμ επιστρέφει και αλλάζει τα Πατήσια

Ομάδα του Οργανισμού Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας μελέτησε την περιοχή και πρότεινε μία σειρά από παρεμβάσεις
Του Γιωργου Λιαλιου
Στις 23 Απριλίου 1882, η βελγική εταιρεία «Ανώνυμος Ελληνική Εταιρία Ιπποσιδηροδρόμων Αθηνών- περιχώρων» εγκαινίασε τον ιπποκίνητο(!) τροχιόδρομο Συντάγματος-Πατησίων. Δέκα ιπποκίνητα τραμ, στολισμένα με μυρτιές και μικρές σημαίες, ελληνικές και βελγικές, ήταν τα πρώτα που διέσχισαν την Πατησίων. Το 1908 το ιπποκίνητο τραμ αντικαταστάθηκε από το ηλεκτρικό τραμ με δύο βαγόνια, κλειστά τον χειμώνα και ανοιχτά για το καλοκαίρι. Το 1953 οι γραμμές του ξηλώθηκαν και το τραμ αντικαταστάθηκε από το τρόλεϊ. Μισό αιώνα αργότερα, το τραμ πρόκειται να επιστρέψει στα Πατήσια και να αποτελέσει τον βασικό «άξονα» των αλλαγών της περιοχής.

Ο Οργανισμός Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας μελέτησε τις δυνατότητες παρέμβασης σε μια από τις πιο πυκνοδομημένες, αλλά και ιστορικές περιοχές της Αθήνας: τα Ανω και τα Κάτω Πατήσια, που σήμερα κατοικούνται από 80-100.000 ανθρώπους. Η ομάδα μελέτης (Μαρία Καλαντζοπούλου, Πασχάλης Σαμαρίνης, Ευαγγελία Χατζηκωνσταντίνου) ξεκίνησε με δεδομένη την πρόθεση του υπουργείου Περιβάλλοντος να προχωρήσει στη μονοδρόμηση των οδών Αχαρνών και Πατησίων και την «κυκλική» διέλευση του τραμ από αυτές και πρότεινε μια σειρά από παρεμβάσεις στο εσωτερικό που οι οδοί αυτοί περικλείουν. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με την πρόταση:
- Η Πατησίων μονοδρομείται σε όλο το μήκος της, από τα Ανω Πατήσια έως τη Χαλκοκονδύλη με κατεύθυνση το κέντρο και 2 λωρίδες κυκλοφορίας για τα Ι.Χ. Στο τμήμα Χαλκοκονδύλη-Αγίου Μελετίου η διέλευση των Ι.Χ. προτείνεται να απαγορευτεί.

- Η Αχαρνών μονοδρομείται, ενώ οι γραμμές λεωφορείων και τρόλεϊ αντικαθίστανται από το τραμ. Προβλέπεται η δημιουργία ποδηλατόδρομου στο μεγαλύτερο μήκος της, με πλάτος 2 μέτρα.
- Κατά μήκος της Πατησίων θα υπάρχουν δύο λεωφορειολωρίδες, μια με φορά καθόδου σε όλο το μήκος της και μια ανόδου στο τμήμα Μάρνη-Φωκίωνος Νέγρη, που θα «στέλνει» λεωφορεία στη Δροσοπούλου και από εκεί στα Ανω Πατήσια.

- Στην Πατησίων προτείνεται διαπλάτυνση πεζοδρομίων κατά 3,5 μ. σε όλο το μήκος του δυτικού πεζοδρομίου και στο τμήμα του ανατολικού πεζοδρομίου μεταξύ Αγίου Μελετίου και Στουρνάρη.
Παρεμβάσεις προτείνονται και στο «δίδυμο» των οδών Φυλής και Μιχαήλ Βόδα, οι οποίες θα επηρεαστούν από τη μονοδρόμηση της Αχαρνών. Στόχος είναι να αποτελέσουν «ανάσα» για την περιοχή και να εμποδίζουν τη διαμπερή κυκλοφορία των οχημάτων. Πιο συγκεκριμένα προτείνεται:
- Τμηματική πεζοδρόμηση της Φυλής στα δύο άκρα της, δηλαδή στο τμήμα μεταξύ Μακεδονίας και Ηπείρου και στο τμήμα μεταξύ Ολυμπίας και Κύπρου.

- Αντιδρόμηση της Φυλής στο τμήμα μεταξύ Ηπείρου και Αγ. Μελετίου (ενίσχυση του κυκλοφοριακού ρόλου της Αριστοτέλους).
- Αντιδρόμηση της Μιχ. Βόδα στο τμήμα μεταξύ Αγ. Μελετίου και Παρρασίου ή Ηπείρου.

- Πεζοδρόμηση της Μιχ. Βόδα μεταξύ Λιοσίων και Ηπείρου και του βορειότερου άκρου της από την πλ. Πάφου μέχρι τον σταθμό μετρό Αγ. Νικολάου.

Τέλος, η μελέτη προτείνει τη δημιουργία ενός δικτύου «διαδρόμων» κίνησης για τους πεζούς και τους ποδηλάτες, εμμένει στη μη κατάργηση πολύτιμων θέσεων στάθμευσης στην περιοχή και οι νέοι χώροι στάθμευσης να μη γίνονται κάτω από τις λιγοστές πλατείες.


2ο) Το ανέκδοτο της οδού Πανεπιστημίου
Tου Νικου Βατοπουλου

Από εξαγγελία σε εξαγγελία και από περιγραφή προβλημάτων σε μικροπολιτικά πυροτεχνήματα, το υπουργείο Περιβάλλοντος εξακολουθεί να διανέμει σε τακτά χρονικά διαστήματα τις εκθέσεις ιδεών του στους Αθηναίους. Το πιο πρόσφατο ανέκδοτο είναι η παράδοση της πεζοδρομημένης οδού Πανεπιστημίου το 2014. Δηλαδή, σύμφωνα με τις εξαγγελίες σε διάστημα τριών ετών, θα έχουν γίνει τα εξής:

Εφαρμόσιμη ανατροπή του συγκοινωνιακού χάρτη της Αθήνας, προκήρυξη, ολοκλήρωση και υλοποίηση διεθνούς αρχιτεκτονικού διαγωνισμού, προκήρυξη εργολαβίας, ανάληψη έργου και εκτέλεση, χάραξη και λειτουργία γραμμών για το τραμ, διευθέτηση δικτύων, φυτεύσεις και πρόβλεψη για συντήρηση του έργου.

Είναι εύκολο να γενικολογεί κανείς. Εύκολο, αλλά ανεπίτρεπτο. Ανεπίτρεπτο γιατί η παρουσίαση της νέας «μεγάλης ιδέας» για πεζοδρομημένη Πανεπιστημίου αποκαλύπτει μία πλήρη σύγχυση για τις προτεραιότητες που έχει η Αθήνα. Και θα δεχόταν κανείς το σχέδιο αυτό, ακόμη και αν είχε αντίθετη άποψη, αν η κυρία Υπουργός έχοντας στα χέρια της τις γενικές μελέτες του ΕΜΠ, ήταν σε θέση να παρουσιάσει πρακτικά την προώθηση αυτής της ιδέας. Είναι βέβαιο ότι το 2014 αν όχι πολύ νωρίτερα, μία άλλη κυβέρνηση θα έχει άλλα σχέδια και η πεζοδρομημένη Πανεπιστημίου, που «ξεπάγωσε» φέτος από τη δεκαετία του ’80, θα ξαναμπεί στην κατάψυξη.

Είναι τουλάχιστον γραφικό μία πόλη σε βαθύτατη κρίση λειτουργίας, με όλη την τεράστια περιοχή από Κοραή και κάτω έως τέρμα Πατησίων, όλο το Μεταξουργείο, το Μοναστηράκι, τις παρυφές του Θησείου, την Πειραιώς, την πλατεία Βάθης, κ.λπ., να βρίσκονται σε μία αδιαφανή κάψουλα αρρυθμίας, ρυπαρότητας, και εγκληματικότητας, να έρχεται η κυβέρνηση και να σείει ως λάβαρο την παρέμβαση στη λιγότερο προβληματική κεντρική λεωφόρο. Η Πανεπιστημίου ώς το ύψος του Αρσακείου είναι ένας ωραίος, ζωντανός δρόμος. Τη σκέφτομαι πεζοδρομημένη και στο μυαλό μου έρχονται τα μηχανάκια, τα κιόσκια του κάθε πικραμένου, τα τραπεζοκαθίσματα, το λαθρεμπόριο. Οταν σήμερα καμία αρμόδια αρχή δεν μπορεί να εγγυηθεί τη στοιχειώδη τάξη γύρω από την αθηναϊκή Τριλογία, ας μας εξηγήσει η κ. Μπιρμπίλη πώς θα τη διασφαλίσει στο μέλλον. Πρακτικά λόγια. Από περιγραφές χορτάσαμε.